ESP jest układem, którego zadaniem jest zapobieganie ewentualnym poślizgom podczas jazdy. Rekomendowane jest poznanie zasad jego działania, a także uzyskanie informacji, jak należy się zachować, gdy zadziała.
Kiedy powstał układ ESP?
Układ ESP po raz pierwszy pojawił się w latach 90. w Mercedesie S600, dopiero później trafił do BMW, Lexusa oraz Cadillaca. Warto zdawać sobie, że układ został poprzedzony debiutanckim układem ABS, którego zadaniem było zapobiegnięcie uślizgowi kół w trakcie hamowania. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że układ ESP jest nie tylko znacznie bardziej rozbudowany, ale również wykonuje zdecydowanie więcej działań i obliczeń.
Na czym dokładnie polega układ ESP?
ESP jest elektronicznym programem stabilizującym samochód. W przypadku, gdy jedno z kół w trakcie jazdy wpadnie w poślizg, zacznie działać składowa układu ESP, czyli system, który będzie zapobiegał poślizgowi napędzanych kół. Trzeba jednak podkreślić, że w sytuacji, gdy zostanie wykryty poślizg całego auta, do działania wkroczy ESP. Układ odbiera powiem odpowiednie sygnały od jednego albo nawet kilku czujników. Są to bowiem czujniki ABS, przyspieszenia poprzecznego, kąta skrętu kierownicy, prędkości pojazdu, ciśnienia płynu hamulcowego w przewodach, momentu obrotowego przenoszonego na koła, prędkości obrotowej wokół osi pionowej, przełożenia w skrzyni biegów czy ciężaru pojazdu.
W momencie, gdy czujniki ustalą, że pojazd nie jedzie tak jak powinien, jedno albo więcej kół pojazdu zostanie właściwie przyhamowane, z kolei program, który steruje całą pracą silnika odetnie dopływ paliwa. Dzięki przyhamowaniu kół nie tylko zmniejszy się prędkość samochodu, ale również zostanie on ustabilizowany w taki sposób, że kierownica ponownie przejmie nad nim kontrolę.
Jak działają najnowsze układy ESP?
W zdecydowanie bardziej rozbudowanych układach ESP występuje także torque vectoringu. Jest to stabilizowanie pojazdu momentem obrotowym silnika. Działają tutaj bardzo skomplikowane mechanizmy w osi napędzanej, jedno koło jest przyhamowywane, by możliwe było przeniesienie większego momentu obrotowego na drugie. W ten sposób powstaje moment skręcający.
Ponadto należy zdawać sobie sprawę, że w najbardziej zaawansowanych układach ESP elektronika uwzględnia także ruchy, jakie są wykonywane przez przyczepę samochodu. Podsumowując układ jest w stanie właściwie wcześniej pokierować pojazdem w taki sposób, by zostały ustabilizowane nie tylko niekontrolowane oraz nieprzewidziane ruchy danej przyczepy. Nie wszyscy mają świadomość, że najbardziej nowoczesne układy reagują również na silniejsze podmuchy bocznego wiatru, co ma ogromne znaczenie przede wszystkim w przypadku aut dostawczych i ciężarowych.
Jak należy zachować się w przypadku poślizgu i zadziałania układu ESP?
Warto mieć świadomość, że układ ESP zadziała bez względu na to, co zrobi użytkownik prowadzący pojazd. Do zadań kierowcy należy jedynie zaliczyć skręcenie kierownicy we właściwą stronę. Ponadto przy podsterowności rekomendowane jest delikatne zmniejszenie skrętu, by auto mogło pojechać szerzej po zakręcie. Z kolei w przypadku nadsterowności polecane jest użytkownikowi skręcenie koła w przeciwną stronę do zakrętu. Należy to zrobić szybko, ale nie za bardzo głęboko. Warto wykonać manewr bez przekładania rąk na kierownicy. Pozostała część pracy przeważnie będzie wykonana przez system ESP. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że w sytuacji, gdy poślizg będzie bardzo duży i jego opanowanie może wydawać się trudne, rekomendowane jest natychmiastowe wciśnięcie hamulca, a następnie trzymanie go do momentu zatrzymania się pojazdu, albo odzyskania kontroli nad nim.